Jeep : จี๊ป (G+P)

คำว่� "Jeep" ถือกำเนิดขึ้นก่อนสงครามโลกครั้งที่สอ� โดยผู้ใช้คำว่า จี๊ป ก่อนคนอื่น คื� E.C. Segar *(1) (1894-1938) นักเขียนการ์ตูนผู้สร้างสรรค์ตัวการ์ตูนชื่อ "Eugene the Jeep" ให้เป็นจอมพลังเหนือผู้อื่น จนคำว่� "Jeep" เป็นคำสะแลงที่ทหารอเมริกันใช้เรียก คนตัวเล็กแต่แข็งแร� และต่อมาใช้เรียก ยานพาหนะขนาดเล็กแต่ทรงพลังจากอักษรย่� "GP" ในหัวข้อนี�

ทำไมเราจึงนิยมรถจี๊ปที่รู้จักกันมานานตั้งแต่รุ่นต้นแบบ สีเขียวขี้ม้าที่ใช้ในงานทหาร ทั้งที่นั่งไม่สบาย, รูปทรงสี่เหลี่ยมเป็นกลักไม้ขีด, เปลืองเชื้อเพลิง, เสียงดัง และแล่นด้ว� ความเร็วสูงสุดเพีย� 65 ไมล์ หรือ 105 กม./ชม. (รวมถึง Jeepney*(2) ในกรุงมะนิลา ที่แม้จะตกแต่งสีสันสะดุดตาคล้ายรถตุ๊� � ในเมืองไทย)

เหตุผลแห่งความนิยม น่าจะเหมือนกับวัตถุประสงค์ของการสร้างรถรูปทรงนี้ขึ้นมาตั้งแต่ป� 1941 เพราะกองทัพอเมริกันต้องการสร้างรถอเนกประสงค์ (General Purpose Car) ขนาดเล็ก หนึ่งตันเศ� ที่มีสมรรถนะคล่องแคล่วในปฏิบัติการทุกภูมิประเท� สามารถบรรทุกอาวุธเบา และพลประจำกา� สองสามคน *(3) (1 1/4 reconnaissance and command vehicle) ปกติจะเปิดโล่งไม่มีหลังค� เพื่อความคล่องตัวในการใช้งาน และเป็นต้นแบบของรถขับเคลื่อนสี่ล้อ สำหรับทุกภูมิประเท� (all-terrain *(4) WD vehicles) ที่ผลิตโดยหลายประเทศในยุคนี้

ตำนานว่าด้วยรถ "Jeep" มีอยู่สองสำนวนที่ล้วนมาจากอักษ� G แล� P ซึ่งหากอ่า� "จี" แล� "พี" อย่างรวดเร็วจะออกเสียงกลายเป็น "จี๊ป" ไปเอ� ตำนานสำนวนแรกกล่าวว่� G มาจากคำว่า Government(4) แล� P เป็นรหัสของโรงงานผู้ผลิต ที่ใช้กับยานพาหนะลาดตระเวรขนาดเล็ก ที่มีช่วงกว้างของฐานล้� 80 นิ้ว รถตันแบบพัฒนาขึ้� เพื่อการทหาร โดยหน่วยพลาธิการ กองทัพบกสหรัฐฯ (U.S. Army Quartermaster Corps) ระหว่างสงครามโลกครั้งที่สอ� เพื่อส่งไปช่วยสหภาพโซเวียตและพันธมิตรชาติอื่� � ในแนวรบยุโรป โดยมีโรงงานหลายแห่� ที่ผลิตตามต้นแบบให้กองทัพอเมริกั� แต่รายแรกคือ American Motors Corporation (AMC) แห่งเมือ� Southfield รัฐมิชิแกน โดยใช้ชื่อแรกเริ่มว่� "Willys-Overland" (วิลลี่�-โอเวอร์แลนด์) และยังมีรถจี๊ป "วิลลี่ส์" สีเขียวขี้ม้าแล่นอยู่ในเมืองไทยมากมายในทุกวันนี้

อีกสำนวนหนึ่งซึ่งมีผู้รับรู้กว้างขวางมากกว่าสำนวนแรก กล่าวว่า GP ย่อมาจาก General Purpose (อเนกประสงค�) เนื่องจากยานพาหนะทางทหารขนาดเบาชนิดนี้ ได้ปฏิบัติภารกิจอย่างโชกโช� ตลอดสงครามโลกครั้งที่สอง ทั้งในสมรภูมิยุโรปและเกาหล� โดยได้ประกอบวีรกรรมไว้มากมาย จนเป็นตำนา� นอกจากจะใช้ลำเลียงยุทโธปกรณ์น้ำหนักเบาและใช้เป็นรถพยาบาลฉุกเฉินแล้� ยังใช้ติดตั้งปืนต่อสู้อากา�าน (ปต�.) หนัก 800 ปอนด� (360 กิโลกรัม), เป็นรถอุปกรณ์สื่อสาร, ยานแผ้วถางทา� และชักลากปืนใหญ่ต่อต้านรถถัง, ขนสัมภาระทำครั� และดัดแปลงตัวถังกันน้ำ กลายเป็นยานสะเทิ้นน้�-สะเทิ้นบกขนาดเล็� (amphibious landing craft) ได้ด้ว�

ปัจจุบันเหลือผู้ผลิต "Jeep" เพียงรายเดียวในโลกที่มีลิขสิทธิ์ในการใช้คำว่� "Jeep"  
เป็นเครื่องหมายการค้� นั่นคื� แผนกรถจี๊ปเก๋งขับเคลื่อนสี่ล้อขอ� Chrysler Corporation
(Cherokee รุ่นต่าง �) แต� "jeep" ก็กลายเป็นคำสามัญไปแล้� สำหรับผู้ผลิตยานพาหน� ขับเคลื่อนสี่ล้อ หลายประเทศในปัจจุบัน ขณะที่คำอื่น � ซึ่งย่อว่า "GP" อย่างแพร่หลายเช่นกัน*(5) กลับไม่มีใครเรียกว่าจี๊ป ทั้งนี้อาจเป็นเพราะความผูกพันรักใคร่ในรถทรงกลักไม้ขีดนี่เอ�

หมายเหตุ
*(1). ผู้สร้างสรรค์ตัวการ์ตู� "Popeye the Sailor" ที่เริ่มปรากฏตัวในหนังสือพิมพ์เมื่อป� 1929
*(2). จากค� jitney (รถโดยสารเล็ก) ผสมกับคำว่� jeep (เอารถจี๊ปมาวิ่งเป็นรถสองแถ� รับส่งคนโดยสาร)
*(3). มรรยาททางทหารสำหรับรถจี๊ปคือ นายทหารจะนั่งข้างพลขับผิดกับรถเก๋งที่นายจะนั่งตอนหลั�
*(4). เหมือนคำว่� G.I. ที่มาจาก Government Issue (หมายเรียกเข้ารับการเกณฑ์ทหาร) และกลายเป็นคำเรียกทหารอเมริกันว่� จี.ไอ.
*(5). Geographical Position (พิกัดทางภูมิศาสตร์); General Practitioner (แพทย์รักษาโรคทั่วไ�) ฯล�

จำนงค์ วัฒนเก�

main