มาที่นี่ที่เดียว ได้อ่านบทความทางด้านการแพทย์ ภาษาไทย จากเกือบทุกโฮมเพจที่มีใน INTERNET
ถ้าที่นี่ขัดข้อง ไปที่นี่ก็ได้ครับ i.am/thaidoc หรือ hey.to/yimyam

[ คัดลอกจากนิตยสารใกล้หมอ ปีที่ 21 ฉบับที่ 5 พฤษภาคม 2540 ]

เมื่อฟันผุถึงโพรงประสาทฟัน

ทญ.ฉวีวรรณ ภักดีธนากุล


ฟันผุเป็นโรคที่เกิดจากเชื้อแบคทีเรียในคราบอาหาร ที่สะสมอยู่บนตัวฟัน โดยจะเริ่มเกิดขึ้นที่ผิวเคลือบฟัน ซึ่งเป็นผิวชั้นนอกสุด ถ้าปล่อยไว้ไม่รักษาโดยการอุดฟัน แล้วจะผุต่อไปถึงชั้นเนื้อฟัน ในที่สุดก็จะลุกลามจนถึงโพรงฟัน ซึ่งอยู่ชั้นในสุดของฟัน ในโพรงฟันนี้จะมีเส้นเลือดและเส้นประสาทขนาดเล็กๆ อยู่ภายใน คอยหล่อเลี้ยงฟัน และรับความรู้สึกเมื่อมีสิ่งใดมาสัมผัสกับฟัน

จะมีอาการอย่างไร

เมื่อฟันผุลึกถึงประสาทฟันจะมีอาการปวด โดยเฉพาะเมื่อรับประทานของเย็น ของร้อนหรือเมื่อมีเศษอาหารมาอุดในรูผุ ซึ่งอาการปวดอาจจะไม่รุนแรงนัก เมื่อรับประทานยาแก้ปวดก็จะทุเลาลงและหายปวดไปได้ แต่ถ้าปล่อยให้ฟันผุต่อไปจนเนื้อเยื่อในโพรงฟันติดเชื้อเกิดอักเสบ เน่า ตายไป ในที่สุดจะลุกลามไปถึงปลายรากฟันและกระจาย ผ่านรูเปิดปลายรากฟันออกไปที่เนื้อเยื่อและกระดูกขากรรไกร บริเวณรอบปลายราก เกิดเป็นฝีหรือหนอง ระยะนี้จะปวดฟันมากเมื่อเคี้ยวอาหารหรือฟันกระทบกัน หากไม่ได้รักษาอาจจะเกิดรูเปิดของหนองที่เหงือก มีลักษณะ เป็นตุ่มเหมือนเป็นสิวหรืออาจจะทำให้บริเวณเหงือก แก้ม หรือใบหน้าบวมขึ้นมา การมีฝีหนองที่ปลายรากฟันจะมีผลต่ออวัยวะข้างเคียงด้วย เช่น โพรงจมูกอักเสบ ตาอักเสบ เป็นต้น

การรักษาทำได้อย่างไร

การรักษาโรคฟันผุที่เกิดในส่วนเคลือบฟันและเนื้อฟันนั้น ทันตแพทย์จะทำโดยใช้เครื่องมือกรอเอาส่วนฟันผุนั้นออก แล้วอุดฟันโดยใช้วัสดุอุดฟัน ซึ่งปัจจุบันมีให้เลือกใช้ได้ตามความเหมาะสม ทั้งวัสดุอมัลกัมที่มีสีเงิน หรือชนิดที่สีเหมือนฟัน
ส่วนฟันที่ผุถึงโพรงประสาทฟันแล้ว จะไม่สามารถอุดได้ทันที เนื่องจากมีการติดเชื้อของเนื้อเยื่อในโพรงประสาทฟัน ถ้าอุดไปจะทำให้ยิ่งปวดฟันมากขึ้น

การรักษาขึ้นอยู่กับว่าเชื้อโรคกระจายไปถึงเนื้อเยื่อส่วนใด ทันตแพทย์อาจใช้วิธีตัดเอาเฉพาะเนื้อเยื่อบางส่วนที่มีการติดเชื้อออก ใส่ยารักษาเอาไว้แล้วจึงอุดฟัน แต่ถ้าโพรงประสาทฟันนั้น ติดเชื้อโรคเข้าไปถึงรากฟันแล้ว ทันตแพทย์จะทำการรักษา โดยกรอเอาส่วนฟันที่ผุออกให้หมดก่อน แล้วใช้เครื่องมือที่มีลักษณะ เป็นตะไบขนาดเล็ก มีด้ามจับแยงผ่านเข้าไปตามคลองรากฟัน เพื่อขูดเอาเส้นประสาทฟันที่มีการติดเชื้อและอักเสบนั้นออกทั้งหมด ร่วมกับการใช้น้ำยาล้างคลองรากฟันให้สะอาด จนแน่ใจว่าไม่มีเชื้อโรคตกค้างอยู่อีก หลังจากนั้นจึงอุดในคลองรากฟันก่อนที่จะอุดตัวฟัน

ฟันผุงถึงโพรงประสาทฟันรักษาได้ทุกรณีหรือไม่

ฟันผุถึงโพรงประสาทฟัน ส่วนใหญ่จะเก็บไว้ได้โดยการรักษารากฟัน ยกเว้นฟันที่มีการติดเชื้อรุนแรงหรือฟันที่ผุลึกถึงส่วนรากฟันด้วย

ใช้เวลารักษานานเท่าใด

โดยปกติการรักษาฟันที่มีคลองรากเดียว เช่น ฟันหน้า ฟันเขี้ยว หรือ ฟันกรามน้อย จะใช้เวลาทำการรักษาประมาณ 2-3 ครั้ง ติดต่อกัน อย่างน้อยสัปดาห์ละครั้ง โดยใช้เวลาครั้งละครึ่งถึงหนึ่งชั่วโมง ในบางกรณีทันตแพทย์อาจรักษาให้เสร็จได้ในครั้งเดียวถ้าเชื้อโรคไม่รุนแรงนัก ส่วนฟันที่มีหลายราก เช่น ฟันหลังหรือฟันกรามน้อยบางซี่ก็จะต้อง ใช้เวลาในการรักษานานขึ้น

ฟันที่รักษารากแล้วจะเหมือนเดิมหรือไม่

ฟันที่รักษารากฟันนี้ จะทำหน้าที่ได้เหมือนเดิมแต่สีฟันจะเปลี่ยน เป็นสีคล้ำขึ้นกว่าเดิม ทำให้มองเห็นแตกต่างจากฟันธรรมชาติซี่อื่นๆ แลดูไม่สวยงาม นอกจากนี้ฟันที่รักษารากฟันแล้วจะไม่ค่อยแข็งแรง ทนทานเหมือนเดิม และเนื่องจากว่าเป็นฟันที่ไม่มีเส้นเลือดมาหล่อเลี้ยง ฟันจึงเปราะ แตกหักได้ง่าย อาจจะจำเป็นต้องทำครอบฟัน มาสวมทับฟันอีกชั้นหนึ่ง แทนการอุดฟันตามปกติ

ฟันที่รักษารากฟันแล้วจะอยู่ได้นานเท่าใด

ฟันที่รักษารากฟันไว้ จะอยู่ได้นานเท่ากับฟันธรรมชาติซี่อื่นๆ ซึ่งต้องดูแลทำความสะอาดให้ดี มิฉะนั้นจะผุได้เช่นเดียวกัน
ปัญหาที่เกิดขึ้นบ่อยๆ กับฟันที่รักษารากฟันแล้วก็คือ ฟันแตกหัก ซึ่งจะป้องกันได้โดยการทำครอบฟันเอาไว้

ค่าใช้จ่ายในการรักษาเป็นเท่าใด

ค่ารักษารากฟันจะแตกต่างกันพอสมควร ถ้าเป็นโรงพยาบาลของรัฐ จะเสียค่าใช้จ่ายน้อยกว่าคลินิกหรือโรงพยาบาลของเอกชน สำหรับโรงพยาบาลของรัฐ ราคาค่ารักษารากฟัน 1 ราก จะอยู่ประมาณ 1,000-2,000 บาท
อย่างไรก็ตามก่อนตัดสินใจทำการรักษา เราสามารถสอบถามเรื่องค่าใช้จ่ายให้ทราบอย่างชัดเจนเสียก่อน

ไม่อยากให้ฟันผุถึงโพรงประสาทฟันทำอย่างไร

ฟันผุมักจะไม่มีอาการใดๆ ในระยะแรกเราจึงควร ตรวจฟันด้วยตนเองเป็นประจำโดยอ้าปากส่องกระจกดู เมื่อพบว่ามีฟันผุ ก็ควรจะต้องรีบไปให้ทันตแพทย์อุดฟัน แต่จะเป็นการดีกว่าถ้าจะไปให้ทันตแพทย์ช่วยตรวจทุก 6 เดือน หรืออย่างน้อยปีละครั้ง ซึ่งจะสามารถตรวจพบฟันผุได้ตั้งแต่เริ่มแรก แม้เป็นเพียงจุดเล็กๆ เมื่ออุดฟันแล้วจะช่วยไม่ให้ผุลุกลามต่อไป จนทะลุถึงโพรงประสาทฟัน ซึ่งการรักษาจะยุ่งยากขึ้น ตามที่กล่าวมาแล้ว

ที่สำคัญมาตรวจสุขภาพฟันส่วนใหญ่ไม่ต้องเสียค่าใช้จ่าย สำหรับการตรวจนะคะ

ทญ.ฉวีวรรณ ภักดีธนากุล


ขอบคุณนิตยสารใกล้หมอ ที่อนุญาตให้นำมาเผยแพร่

[ BACK TO LIST]
main พบแพทย์ คอมพิวเตอร์ เรื่องบ้าน เรื่องรถ เรื่องกฏหมาย เรื่องของผู้บริโภค เรื่องเบาๆ คลายเครียด

มีปัญหาสุขภาพ ที่นี่มีคำตอบ ห้องสมุดE-LIB[ hey.to/yimyam ][ i.am/thaidoc ]

Best view with [IE3.02][NETSCAPE 4.05][OPERA 3.21]resolution 800x600